De provincie is dit jaar gestart met het opstellen van een Deltaplan Zoet Water. In dit plan worden bestaande regionale initiatieven, pilots en studies rond de beschikbaarheid van zoet water samengebracht. Innovaties en bevindingen krijgen een plek in de verkenningenkaart, waarvan nu een eerste versie online staat. Het is de bedoeling dat de kaart het komende jaar verder wordt ingevuld.
Waarom een Deltaplan?
Zoet water is er niet altijd op het moment dat je het nodig hebt: periodes van heftige regenval en extreme droogte wisselen elkaar steeds vaker af. Niet alleen boeren, maar ook de natuur lijdt daaronder. Hoe breng je vraag en aanbod van dit water bij elkaar? En hoe gaan we in Zeeland zo efficiënt mogelijk om met het beschikbare zoete water? Dat is een opgave waar de Provincie met een brede blik naar kijkt. Samen met waterschap, agrariërs, natuurorganisaties en andere betrokkenen werken we aan een overzicht van mogelijke oplossingen. Die oplossing kan liggen in technische aanpassingen van het watersysteem, maar ook in buffering, teeltaanpassingen of innovatief ruimtegebruik.
Waterverkenningen
Een belangrijk resultaat dat het Zeeuws Deltaplan zoet water moet opleveren, is een kaart met perspectiefrijke maatregelen. Een eerste versie van deze kaart is nu gemaakt op basis van desk-research. Deze verkenningenkaart is een groeimodel, dat gedurende de looptijd van het project verder wordt ingevuld. De eerste versie bevat de volgende onderdelen:
Huidige situatie
In de eerste kaartlaag wordt de beschikbaarheid van zoet water aangeduid: waar liggen winbare zoetwatervoorraden in de ondergrond, waar wordt zoet water vanuit het Volkerak-Zoommeer aangevoerd, waar ligt de landbouwwaterleiding?
Nieuwe verkenningen
Binnen het Deltaplan Zoet Water worden nieuwe mogelijkheden verkend om efficiënt om te gaan met zoet water. Denk aan hergebruik van restwater dat afkomstig is van bedrijven, vakantieparken of waterzuiveringsinstallaties. Ook de uitbreiding van externe aanvoer of vergroten van mogelijkheden om zoet water te bufferen worden onderzocht, net als de mogelijkheden om zilt water wat zoeter te maken.
Projecten proeftuin en lokale initiatieven
Beschikbaarheid van zoet water is geen nieuw thema. Al vanaf 2014 lopen tal van onderzoeksprojecten. In wisselende samenstelling werken nationale, regionale en lokale overheden, onderwijsinstellingen, ondernemers en belangenorganisaties samen aan specifieke projecten. Bijvoorbeeld binnen de Proeftuin zoet water of het Living Lab Schouwen-Duiveland.
Hulpmiddel
Veel onderzoeken op het gebied van zoet water bevinden zich nog in de verkenningsfase. Pas later wordt duidelijk of en waar, onder welke omstandigheden deze mogelijkheden ook daadwerkelijk toepasbaar zijn in de praktijk. De ondergrond en situatie is in elke polder, bij elk perceel weer anders. Wat op het ene perceel werkt, kan bij de naastgelegen boer weer anders uitwerken. De verkenningenkaart kan een hulpmiddel zijn voor ondernemers om mogelijkheden in beeld te krijgen die voor hen relevant zijn. Gerichte analyses op basis van de lokale situatie moeten vervolgens uitwijzen welke oplossingen het meest perspectiefrijk zijn.
Loket zoet water
Heeft u zelf een idee om de zoetwatersituatie in Zeeland te verbeteren? Kijk of het al op de kaart staat. Nieuwe initiatieven kunt u mailen naar zoetwater@zeeland.nl.
Ook vinden na de zomer bijeenkomsten plaats, waar de kaart wordt toegelicht. Agrariërs en andere belanghebbenden kunnen vanuit hun gebiedskennis reageren op de kaart en mogelijk ook nieuwe suggesties voor verkenningen benoemen.
