Culemborg – Het college van B&W van de gemeente Culemborg heeft toestemming gegeven om de kanonsloop op de Kasteeltuin in bruikleen te geven aan het Nationaal Militair Museum (NMM). In ruil daarvoor biedt het NMM aan om een mooie replica te leveren, compleet met affuit (onderstel). Dat is de enige manier waarop de unieke kanonsloop bewaard kan blijven voor de toekomst. De conditie van de 16e -eeuwse smeedijzeren kanonsloop uit de Kasteeltuin gaat sterk achteruit. Om verdere achteruitgang tegen te gaan, moet de loop geconserveerd en onder museale omstandigheden bewaard worden. Die omstandigheden kunnen in Culemborg niet geboden worden. Het is de bedoeling de affuit in samenwerking met Culemborgse scholen te bouwen.
Culemborgs erfgoed
De smeedijzeren kanonsloop uit het begin van de 16e eeuw is bijzonder Culemborgs erfgoed. Het kanon kwam tevoorschijn tijdens baggerwerkzaamheden in de stadsgracht in de jaren twintig van de vorige eeuw. Door zijn ouderdom en lengte van 270 cm is het kanon uniek in zijn soort in Nederland. De herkomst en oorspronkelijke functie van het kanon zijn niet bekend. De kanonsloop is incompleet: het zogeheten kamerstuk (waarin kruit en kanonskogel werden gestopt) ontbreekt. Ook een passend affuit ontbreekt.
Vrijwilligers
De vrijwilligers van de Stichting Kasteeltuin hebben het kanon jarenlang tentoongesteld en verzorgd door het regelmatig in te smeren met parafine. Ondanks dat is de conditie van de kanonsloop achteruitgegaan door de voortdurende blootstelling aan de invloeden van weer en wind. Om de kanonsloop in de buitenlucht te kunnen blijven tentoonstellen zou een ingrijpende behandeling van de kanonsloop nodig zijn die niet meer ongedaan kan worden gemaakt. Een dergelijke onomkeerbare ingreep is vanuit kunsthistorisch en restauratief-ethisch oogpunt niet aanvaardbaar, omdat het afbreuk doet aan de authenticiteit en wetenschappelijke betekenis van het object. Een adequate maar minder ingrijpende conserveringsmethode betekent dat het kanon binnen, onder museale omstandigheden moet worden bewaard. Die kunnen we in Culemborg niet bieden.
Unieke karakter
Vanwege het unieke karakter van de kanonsloop wil het Nationaal Militair Museum het object graag toevoegen aan de nationale collectie en tentoonstellen in Soesterberg. In ruil daarvoor heeft het museum aangeboden een natuurgetrouwe replica van het kanon te leveren, compleet met kamerstuk en affuit, zodat het verhaal in Culemborg verteld kan blijven worden. Het is de bedoeling dat het affuit in nauwe samenwerking met de Culemborgse scholen wordt gebouwd. Het NMM wil daarbij adviseren. Daarnaast is het museum bereid om de nodige bekendheid te geven aan de verwerving van het kanon. Op deze manier hebben alle betrokken partijen er voordeel bij.
